Boek uitgeven

7 tips voor Word die jouw boek mooier maken

Een heerlijk gerecht dat op het bord is gekwakt wekt de eetlust niet op. Hetzelfde geldt voor jouw boek: de lezer heeft geen ‘trek’ in een lelijk opgemaakt boek, hoe fantastisch het verhaal ook is. Wij hebben een paar hele praktische tips voor je op een rijtje gezet in het geval je Word als opmaakprogramma gebruikt. Deze zorgen ervoor dat jouw boek mooi wordt:

1 Hoe kan ik mijn A4 formaat manuscript uitgeven in een ander boekformaat, bijvoorbeeld een A5?

Het kan zijn dat je al fanatiek bent gaan tikken in Word, zonder dat je hebt nagedacht over het boekformaat. De kans is dan groot dat jouw manuscript in een A4 formaat staat. Geen ramp natuurlijk maar je gaat zeer waarschijnlijk geen A4 formaat boek uitgeven! Dat betekent dus dat je jouw Word document in het juiste formaat moet zetten, Hoe je dat doet zie je in deze korte tutorial. Let op: bij andere versies van Word kan de knop net ergens anders zitten, maar het principe blijft gelijk. 

Ben je nog niet begonnen met schrijven in Word? Mooi! Gebruik dan een van onze Word templates. Wij hebben deze templates zo ingesteld dat ze al rekening houden met afloop, witruimte titel- en colofon pagina en paginanummers (zie verder). Dat scheelt jou weer werk. 

Weet je nog niet welk formaat je wenst te publiceren of te laten drukken? Ter inspiratie hebben wij op mijnbestseller.nl een reeks aan voorbeeldboeken voor je op een rijtje gezet. Bekijk ze eens! Wil je alle formaten zien die we bieden? Ga dan naar de calculator. 

2. Wat zijn afloop, snijtekens en witruimte en wat raden jullie aan?

Zoals eerder gezegd, een mooi opgemaakt manuscript is cruciaal voor het succes van jouw boek. Indien je geen professional inhuurt, doe er dan zelf alles aan om het boek zo mooi mogelijk te maken. Dat betekent in ieder geval een goede instelling van de afloop en de witruimte.

Afloop

Cryptisch gezegd is de afloop een strookje aan de onder-, boven- en buitenkant van een pagina die je niet ziet. Om een boek goed te kunnen drukken is een bepaalde afloop noodzakelijk. De drukker ziet dan wat precies de grootte van de pagina moet zijn en welk deel van het papier er moet worden afgesneden. Dit wordt aangegeven met de zogeheten snijtekens. De afloop is bij ons overal 3mm behalve aan de binnenkant van de pagina. Ter illustratie: je hebt gekozen voor een boek met de afmetingen 155x235mm. Met de afloop erbij betekent dit dat het document een grootte heeft van 158x241mm. Dus 3mm extra aan de bovenkant en de onderkant en 3mm extra aan de buitenkant van een pagina. Onze templates houden al rekening met de juiste afloop. 

Snijtekens

De snijtekens worden in de hoeken van een manuscript geplaatst en gelden voor de drukker als de markeringen waar deze moet snijden. Je hoeft je hier geen zorgen over te maken: we verwachten dat jij namelijk een bestand uploadt zonder de snijtekens. Onze software plaatst deze automatisch. 

Witruimte

Het woord witruimte zegt het al: op deze plekken op de pagina komt geen inkt. Je stelt een witruimte in aan de boven- en onderkant en uiteraard aan de binnen- en buitenkant van een pagina. Let op: bij even pagina’s (linkerpagina’s) is de rechterkant de binnenkant en bij oneven pagina’s (rechterpagina’s) is de linkerkant de binnenkant. Het is van belang dat de instelling dus gespiegeld is omdat de witruimte aan de binnenkant van een pagina wat groter moet zijn dan de buitenkant (Aangezien de marges in een boek altijd worden gespiegeld, selecteer je onder “pagina’s” in het vervolgkeuzemenu “meerdere pagina’s” de optie tegenovergestelde pagina’s. Kies bij “vertoning” in het vervolgkeuzemenu “toepassen” de optie “volledig document”). Er verdwijnt immers wat papier in de rug van het boek. Onze templates goed zijn ingesteld. 

Er is niet 1 goede instelling, dit hangt af van het type boek en van je persoonlijke smaak. Als vuistregel kun je de volgende witruimte instellen:

  • binnenkant: 2,1 – 2,3 cm
  • buitenkant: 1,7 – 1,9 cm
  • bovenkant:1,8 – 2,1 cm
  • onderkant: 2,5 cm tot de tekst (1,4 cm tot de paginanummers)

Voel je vooral niet verplicht dit precies zo in te stellen hoor, neem de vrijheid om je eigen voorkeuren in te stellen en laat je inspireren door andere boeken!

3. Wat zijn titel- en colofon pagina’s?

Vrijwel ieder boek begint met titelpagina’s gevolgd door een colofon pagina. Meestal zijn de eerste vier pagina’s als volgt:

  • 1e pagina: alleen de titel in een groot font
  • 2e pagina: leeg
  • 3e pagina: de titel en de naam van de auteur
  • 4e pagina: colofon

Sla thuis maar een paar boeken open en je ziet dat veel boeken exact zo beginnen. Het is natuurlijk niet verplicht, maar we raden het je wel aan.

Colofon

Het woord colofon is afgeleid van het Griekse kolophoon dat slotstuk betekent. Dat zou suggereren dat jet het colofon achterin je boek zet. In het verleden was dit ook zo, maar tegenwoordig dus niet meer. In het colofon verstrek je basisinformatie over je boek:

  • naam van de auteur
  • naam van de redacteur 
  • naam van de omslagontwerper
  • naam van de opmaker van je manuscript
  • ISBN
  • uitgegegeven via <name label>, soms ook met de adresgegegevens
  • datum van publicatie
  • gedrukt in Nederland op FSC papier
  • copyright
  • contactgegevens

Niet al deze onderwerpen zijn verplicht hoor, voel je vrij om dit zelf in te vullen en laat je inspireren door andere boeken. 

4. Hoe krijg ik in Word correcte paginanummers?

Het invoegen van paginanummers kan lastig voor je zijn, maar met onze tips moet het goed te doen zijn. De titelpagina’s en de colofon pagina zijn in principe ongenummerd. Deze laat je dus leeg. Maar deze pagina’s tellen wel als pagina, dus op het moment dat de paginanummering getoond wordt begin je met paginanummer 5 (als je in totaal 4 titel- en colofon pagina’s hebt). 

De volgende instellingen zij van belang:

  • Om de paginanummering pas na de titel- en colofon pagina’s te laten beginnen werk je met secties. Zie bijgaande eenvoudige tutorial.
  • Indien je de paginanummers niet in het midden wenst, maar aan de rechterkant van de rechterpagina en aan de linkerkant van de linker pagina, dan gebruik je de instelling “even” en “oneven” pagina’s. Dubbelklik onderaan de pagina waardoor de sectie van de paginanummers wordt geopend. Meer informatie is hier te vinden.
  • Onze Word templates zijn automatisch al goed ingesteld.

5. Hoe plaats ik afbeeldingen in mijn manuscript?

We verwachten dat jij je manuscript volledig opgemaakt uploadt in het publicatieplatform. Dit kan als Word document en als PDF, waarbij we bij zwart-wit boeken altijd de voorkeur geven aan een PDF. Wanneer je boek afbeeldingen bevat dan moet je deze dus zelf opnemen in je manuscript. Dat kan heel eenvoudig: 

  • Je kunt een foto kopiëren en vervolgens plakken op de plek waar jij deze wenst
  • Je kunt met de Word functie ‘Invoegen’ een foto selecteren op je PC en deze toevoegen aan je manuscript

Zorg er wel altijd voor dat er rondom de foto voldoende ruimte is en er dus geen tekst tegen de foto aanstaat. Controleer altijd de PDF die wij je tonen nadat je jouw bestand hebt geupload. 

6. Ik krijg verschuivingen en extra witregels in mijn manuscript na het uploaden, wat moet ik doen?

Met Word kun je je boek fraai opmaken, maar Word heeft wel wat aparte eigenschappen. Een van de eigenaardigheden is dat er ‘onzichtbare ruimte’ kunnen ontstaan. Op het moment dat jij dan je Word document uploadt in ons publicatieplatform en onze professionele PDF converter er mee aan de slag gaat, worden deze ruimtes zichtbaar. Gevolg: veel witruimte in je manuscript, hoofdstukken die halverwege beginnen, het verspringen van tekst en zelfs complete lege pagina’s. Niet goed. 

Vrijwel altijd is de oorzaak dat je de ENTER toets gebruikt om naar een volgende pagina te gaan, in plaats van de CTRL en ENTER toetsen (Mac: CMD en ENTER). Wanneer de tekst verspringt dan kun je het beste zelf eerst een PDF van je manuscript maken via de functie ‘Opslaan als’. Controleer deze PDF en upload dan de PDF in het publicatieplatform.

7. Welk lettertype en lettergrootte raden jullie me aan?

Het lettertype (font) dat je gebruikt is een persoonlijke keuze. Dus ons advies is altijd: gebruik het lettertype dat je zelf mooi vindt. Je kunt kiezen uit schreefloze fonts, zoals Arial, Verdana en Calibri, en uit schreve fonts, zoals Garamond, Georgia, Helvetica en Times New Roman. Het verschil tussen deze twee lettertypen zit in het ontbreken (schreefloos) van de kleine balkjes aan het uiteinde van de letters. 

Schreve letters zijn traditioneler, maar ook fijn en rustig om van te lezen. Maar de tekst die je nu leest is schreefloos. De gemiddelde lettergrootte die we adviseren zit tussen de 10 en 12 punts.

Tot slot

We hebben je in dit blog praktische tips gegeven die jouw manuscript mooier zullen maken. Maar er valt nog zoveel meer te vertellen! Op onze website bieden we nog een fraaie hoeveelheid aan informatie aan, bijvoorbeeld de detail tips voor Word. Succes met je manuscript!